Nederlandse Trolleybus Vereniging

Trolleybussen op bezoek in Arnhem

Vanaf 1976 hebben diverse buitenlandse trolleybussen een bezoek aan Arnhem gebracht. Meestal was dat voor proef- en demonstratieritten. Een overzicht.

Bern 55

SerieMerk en typeBouwjaarIn Arnhem
30-55FBW-Gangloff 91GTL-SAAS197429 maart t/m 12 april 1976

De 55 verbleef in Arnhem voor demonstratiedoeleinden. Deze gelede trolleybus was op dat moment net één jaar in dienst. De oranje kleur was inmiddels gekozen als standaardkleur van het openbaar vervoer in Zwitserland.
Na diverse proefritten werd op vrijdag 2 april een door de Nederlandse Afdeling van de National Trolleybus Association georganiseerde excursie gehouden waaraan ongeveer 60 personen deelnamen. De rit ging van de remise via het station naar de Geitenkamp en weer terug.
In het weekeinde van 3 en 4 april werden publieksritten gereden van het station naar Velp en terug. In de daarop volgende week volgden vele officiële demonstratieritten en enkele lezingen. Op zaterdag 10 april werd nog een drietal volgeladen publieksritten uitgevoerd, een rit naar Velp en twee ritten naar de Bronbeeklaan.
Op maandag 12 april vertrok de trolley op een dieplader naar Solingen om daar ook enkele dagen demonstratieritten uit te voeren. Hierna keerde de trolley weer naar Bern terug.
Na buitendienststelling in 2003 is de Bern 55 museumtrolley geworden bij het Obus Museum Solingen.

trolley
Bern 55, 27 maart 1976 - Stationsplein. Foto Paul van Onzen
trolley
Bern 55, 3 april 1976 - Velperweg bij de Vondellaan. Foto Paul van Onzen

Ex Solingen 40

SerieMerk en typeBouwjaarIn Arnhem
39-42Uerdingen-Henschel ÜH IIIs195713 en 14 juni 1977

In de jaren 1952 tot en met 1957 werden in Solingen 62 trolleys in gebruik genomen die waren gebouwd door Uerdingen en Henschel, type ÜH IIIs. In de jaren 1967 tot en met 1974 werden de ÜH IIIs trolleys afgevoerd en vervangen door nieuwe trolleys van het type TS. De motoren en delen van de elektrische installatie uit de ÜH IIIs trolleys kregen een tweede leven in deze nieuwe trolleys.
Drie trolleys van de serie 1-62 werden als museumtrolley bewaard. Zowel de 1 als de 40 gingen naar Engelse trolleybusliefhebbers, de 1 in 1969 en de 40 in 1973. De 059 (oorspronkelijk 59) bleef als museumtrolley in Solingen maar werd in 1984 'abgemeldet' en in 1986 aan een particulier in Aken verkocht. Gelukkig ging de 059 in 1999 naar het inmiddels opgerichte het Obus Museum Solingen. De trolley werd grondig gerestaureerd en was in 2007 weer rijvaardig, inmiddels getooid met het oorspronkelijke nummer 59.

trolley
Ex Solingen 40, 14 juni 1977 - Eindpunt Presikhaaf bij de Brekelenkampstraat. Foto Paul van Onzen
trolley
Ex Solingen 40 onder de Schwebebahn, 19 juni 1977 - Wuppertal Vohwinkel. Foto Paul van Onzen

Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van de trolley in Solingen, dat werd gevierd op 19 juni 1977, ging de 40 voor even terug naar zijn geboortegrond. De trolley kon op eigen kracht rijden dankzij een op een aanhangwagen gemonteerde generator en ging zo van Engeland naar Solingen. Er was geregeld dat op de heenweg in Arnhem kon worden overnacht, waarbij de 40 op het garageterrein van het GVA mocht staan en dat op dinsdag 14 juni in Arnhem voor leden van de Nederlandse afdeling van de NTA een korte excursie zou plaatsvinden. Helaas werd door het GVA geen toestemming gegeven om aan de draad te rijden, wel mochten op enkele plaatsen voor foto’s de stroomafnemers wel even tegen de draad worden gezet.
De excursie voerde eerst naar Presikhaaf. Hier hing de sinds april 1970 niet meer gebruikte bovenleiding nog steeds. Vervolgens ging het via een benzinestation in Velp, waar het aggregaat van brandstof werd voorzien, via het Station naar Alteveer. Op het Station kostte het enige moeite om een oudere dame ervan te overtuigen dat de 40 (met 3 Sonderwagen op de film) toch echt niet naar de Hommelseweg ging...
Op zondag 19 juni 1977 reed de 40 samen met de 059 in Solingen rondritten naar Burg. De 40 reed die dag ook een speciale rit voor leden van de Nederlandse afdeling van de NTA naar Burg en Wuppertal Vohwinkel (eindpunt Schwebebahn).
Vanaf 2007 is de 40 voor langere tijd uitgeleend aan het trolleybedrijf in Salzburg waar deze regelmatig rondritten rijdt. De trolley is zo veel mogelijk in Salzburgse staat gebracht en heeft het nummer 123 gekregen. In Salzburg was tussen 1956 en 1976 de ÜH IIIs-serie 121-123 in dienst.

Van Hool trolley voor Athene

SerieMerk en typeBouwjaarIn Arnhem
7001-7112Van Hool A300T-Alstom1999-200113 maart tot medio april 1999

Een van de nieuwe door Van Hool gebouwde trolleybussen voor Athene (de bus had geen nummer maar het was waarschijnlijk de 7001) reed in 1999 een aantal weken proefritten in Arnhem.

trolley
Van Hool trolley voor Athene, 21 april 1999 - Willemsplein. Foto Job Richter

Ostrava 3801

Merk en typeBouwjaarIn Arnhem
Solaris 18-Cegelec20065 t/m 8 november 2007
trolley
Ostrava 3801, 6 november 2007 - Willemsplein. Foto Ab Stoeltje
trolley
Ostrava 3801 tijdens een NTV-rit op de Stationsweg in Oosterbeek, 6 november 2007. Foto Hugo Richter

Op woensdag 7 november 2007 presenteerden Solaris en Cegelec in Arnhem hun gelede trolleybus, de 3801 uit Ostrava. Op deze dag was er voor medewerkers van de Stadsregio Arnhem Nijmegen en van de gemeente Arnhem de mogelijkheid om de Solaris te bekijken en er een rit mee te maken. De combinatie Solaris-Cegelec was één van de leveranciers die in de markt was om aan Arnhem gelede trolleybussen te leveren. Uiteindelijk werd de levering van eerst negen en later nog 31 gelede trolleybussen gegund aan Hess in Zwitserland.
Op de avond van 6 november 2007 konden leden van de NTV een rit met de 3801 maken. Deze rit voerde naar Oosterbeek en Rijkerswoerd.

Solingen 64

SerieMerk en typeBouwjaarIn Arnhem
22-67MAN SL172 HO-Kiepe1987Begin september 2009
trolley
Solingen 64, 6 september 2009 - Stationsplein. Foto Ab Stoeltje
trolley
Solingen 64 op de Utrechtseweg in Oosterbeek op 4 september 2009. Foto Hugo Richter

Ter gelegenheid van de festiviteiten rond het 60-jarig trolleyjubileum in Arnhem kwam de Solingse trolleybus 64 - met reclame voor Wilkinson - begin september 2009 voor een paar dagen naar Arnhem. Op zaterdag 5 september werd de 64 ingezet voor een NTV-rit naar Rijkerswoerd, De Laar en de Hoogkamp. Tijdens de Open Dag op 6 september konden bezoekers met deze trolley en met de 101 ritten naar de Hoogkamp maken.
Van deze serie is de 42 in Solingen bewaard als museumbus.

Esslingen 504

SerieMerk en typeBouwjaarIn Arnhem
501-504Solaris Trollino III 18,75-Vossloh Kiepe
MetroStyle (trolleybus met accu's)
201527 t/m 29 juni 2017
trolley
Esslingen 504, 27 juni 2017 - Stationsplein. Foto Paul van Onzen
trolley
Esslingen 504 en Breng 5227, 29 juni 2017 - Kronenburg. Foto Paul van Onzen

Deze accutrolleybus werd gebruikt voor een aantal testritten op de stroom die de accu's leverden. Er werd onder andere gereden naar Huissen en Wageningen.

Zürich 183

Merk en typeBouwjaarIn Arnhem
Hess BGT SwissTrolley Plus (trolleybus met accu's)201630 augustus t/m 16 september 2019

Accutrolleybus 183 van het type ‘SwissTrolley Plus’ uit Zürich was voor en tijdens de Open Dag ter gelegenheid van 70 jaar trolley te gast in Arnhem. De trolley had het Nederlandse kenteken 83-BNS-4 en het administratieve Breng-nummer 5274. Er werden met de 183 testritten op stroom uit de accu's gereden naar Wageningen, Nijmegen, Doesburg en Zevenaar. Tijdens de Open Dag van 14 september werd de bus, samen met de 101 en de Gent 11, ingezet op de pendelritten tussen het Centraal Station en de Garage.

trolley
Zürich 183, 14 september 2019 - Stationsplein. Foto Paul van Onzen
trolley
Zürich 183 op het Stationsplein op 11 september 2019. Foto Hugo Richter

tekst: Paul van Onzen